Uw Kapitool, helaas! eene onvoltooide kroon, / Uw Belfroot, met den draak der kruisvaart overkronkeld, / En Bavo’s tempel, als zijn kunstjuweelen schoon.
TOM LANOYE RIDDER IN DE ORDE VAN DE KUNSTEN EN DE LETTEREN
NieuwsEveneens in Gent nam zijn literaire carrière een aanvang in de jaren tachtig van de twintigste eeuw: in eigen beheer verschenen onder meer de dichtbundels Maar nog zo goed als nieuw (1980), het wielergedicht Gent-Wevelgem (1982) en het officiële prozadebuut Een slagerszoon met een brilletje (verhalen, 1985).
Wijlen stadsgids Geert Vandamme (1962-2022) besloot zijn lemma over Tom Lanoye in de website Literair Gent als volgt:
“Hier debuteerde hij als dichter, cabaretier, theatermaker, polemist, verhalenschrijver… en maakte hij zich als Waaslander het rebelse karakter van de Gentenaar eigen om vervolgens Antwerpen op stelten te zetten!”
In Frankrijk werd Tom Lanoye eerst bekend met volgende theaterstukken die in het Nederlands opgevoerd werden op het beroemde jaarlijkse Theaterfestival van Avignon: in 2007 Mefisto for ever en in 2008 Atropa: de wraak van de vrede, in een regie van Guy Cassiers en met een Franse ondertiteling van Alain van Crugten.
Maar het hoogtepunt waren de opvoeringen in 2011 van Bloed en rozen: het lied van Jeanne en Gilles op de Cour d’Honneur van het Palais des Papes in Avignon, in het Nederlands met de actrice Abke Haring als Jeanne d’ Arc en de acteur Johan Leysen – hij overleed op 30 maart 2023 - als Gilles de Rais. Het theaterstuk werd gecreëerd in opdracht van het Theaterfestival van Avignon door Guy Cassiers. De tekst van Tom Lanoye werd vertaald door Alain van Crugten met toevoeging van een andere tekst Mamma Medea: Sang et roses suivi de Mamma Medea (2011).
In 2011 werd Lanoye ook als romancier in Franstalig België bekend na de vertaling van de autobiografische roman Sprakeloos in het Frans door Alain van Crugten onder de titel La Langue de ma mère. Alain van Crugten werd hiervoor bekroond met de vertaalprijs Prix des Phares du Nord 2013.
Meer informatie over:
Tom Lanoye wordt Chevalier des Arts et des Lettres, op VRT NWS: vrt.be/vrtnws/nl/2023/05/17/franse-ridder-tom-lanoye
Tom Lanoye en Gent, zie in het Lexicon op deze website: literairgent.be/lexicon/lanoye-tom