SOMERS, FRANCINE

(Gent, 02.03.1923 - )

Frans- en Nederlandstalige schilderes, beeldhouwster, penningkunstenares, schrijfster van Gentse jeugdherinneringen.

Zij werd geboren in het ouderlijk huis aan de Dampoortstraat (op de hoek, uitgevend op de Joremaaie, kant Sint-Jorisbrug). Later woonde zij aan de Muinklaan 1 (nu hoek Frankrijkplein), daarna, vanaf 1945, in Nieuwland. Zij bracht enkele zomers door in een huisje te Deurle. Rond haar dertigste verliet zij Gent voor Belgisch Congo, waar zij drie jaar verbleef in Goma aan het Kivumeer. Vanaf 1957 vestigde zij zich voorgoed te Brussel.

Geboren in een kunstzinnige familie, liep zij lagere school aan het Instituut Charles de Kerchove, op het Gentse Atheneum voor Meisjes (nu Koninklijk Lyceum) en aan de Academie voor Schone Kunsten van Gent. Daar volgde zij les bij de schilders Jos Verdegem, Victor de Budt en Oscar Coderon en mademoiselle Colpaert.

Reeds in haar jeugd bleek dat zij begaafd was met opvallend tekentalent en een scherp waarnemingsvermogen. Herhaalde malen stelde zij tentoon in de Gentse Galerie Vyncke-Van Eyck maar ook in Brussel en in Congo. Belangrijke opdrachten die zij uitvoerde waren het illustreren van de statuten van de Vrienden van het Museum voor Schone Kunsten te Gent, het ontwerpen van postzegels over kinderspelen en affiches voor de Nationale Loterij, een fresco voor het Congolese paviljoen op de Wereldtentoonstelling van 1958 en talrijke penningen voor officiële feesten en vieringen. Naar aanleiding van het boek van Gabriël Stautemas (zie verder) maakte zij een bronzen medaille met Gentse motieven.
Als beeldende kunstenares noemt zij haar 29 Gentse jaren de mooiste en de productiefste van haar leven.

Al die tijd schreef zij haar herinneringen aan de stad neer maar hield ze in de lade, op het verhaal Een Canadese bevrijder te Gent, 1944 na (verschenen in GhendtscheTydinghen, jrg. 35, 2006, p. 361-362).
In 2009 verzamelde Nicole Verschoore deze en publiceerde ze in Ma chère ville de Gand dat rijkelijk geïllustreerd is met schetsen van de kunstenares zelf. Het zijn mijmeringen over het Gent uit de jaren ’20, ’30 en ’40 van de vorige eeuw, over familieleden, kunstenaars die zij gekend heeft (Jos Verdegem, Vina Bovy – de operadiva waaraan zij een volledig schetsboek wijdde – James Ensor, Salvador Dali en andere); over thans verdwenen stadsbeelden zoals de waterlopen, de Zwaaikom en de aanpalende Dampoortstraat, het Zuidstation dat toen nog grootsteedse allures had, markten enz...., én over verdwenen beroepen (boottrekkers, bruggendraaiers, dagbladventers, lantaarnaanstekers... ).

[Nicole Verschoore]

Over Francine Somers:

• Gontran van Severen: Peintres et sculpteurs gantois d’aujourd’hui (1953), p. 36-37
• Francine Somers: Francine Somers, ou la passion de créer, le goût de connaître, l’amour et le sérieux de la vie vus au travers du prisme de la tendresse (1990)
• Nicole Verschoore: Francine Somers: biografische nota, in: Ghendtsche Tydinghen, jrg. 35 (2006), nr. 6, p. 362-363, ook op internet: https://ojs.ugent.be/GT/article/view/5858
• Gabriël Stautemas: Francine Somers: een Gentse kunstenares (2007). Tentoonstellingscatalogus met biografie
• Nicole Verschoore: Les papiers intimes de Francine Somers : capter l’inoubliable, in: Francine Somers : Ma chère ville de Gand (2009). Biografische inleiding en ruime bibliografie