De Tigris en de Euphrates vergaderen ineen, ghelijc te Ghend de Leye ende de Schelde

Joos van Ghistel (ca. 1485)

Terug naar index

JONCKHEERE, KAREL

(Oostende, 09.04.1906 - Rijmenam, 14.12.1993)

Vlaams leraar en ambtenaar, veelzijdig auteur van poëzie, proza, kritieken, essays, en bloemlezer, vertaler maar ook journalist, wereldreiziger en medewerker aan radio- en televisieprogramma’s.

Als auteur beoefende hij zowat alle letterkundige genres, maar was hij vooral dichter. Tot zijn voornaamste poëtische publicaties behoren Spiegel der zee (1946, Staatsprijs voor poëzie) en Van schelp tot schelp (1955, eveneens Staatsprijs), De hondenwacht (1951, Arthur Merghelynckprijs van de Koninklijke Academie voor Taal- en Letterkunde, KANTL).
Zijn vele (wereld)reizen leidden tot meerdere poëtische reportages. De bekendste daarvan is wel de trilogie over zijn verblijf in Midden-Amerika: Cargo (1940, bekroond met de Lode Baekelmansprijs van de KANTL), Tierra Caliente (1941) en De zevende haven (1942).
Naast essays over talrijke onderwerpen, schreef hij autobiografische werken als De vogels hebben het gezien (1968). Zijn verzamelde poëzie werd uitgegeven in 1953 (Verzamelde gedichten) en in 1973 (Poëtische inventaris).

K. Jonckheere en Gent

Hij studeerde in Gent aan de Rijksmiddelbare Normaalschool (1927) waar hij later (1944) één trimester Engels en Duits zou onderwijzen. Hij woonde toen aan de Hoogpoort.
In datzelfde jaar 1944 publiceerde hij bij uitgeverij Snoeck-Ducaju de verhalenbundel Steekspel met dubbelgangers. Het jaar daarop liet hij door de Gentse Stedelijke Jongensvakschool de gedichtenbundel Onvoorzien programma drukken.

In Dit is België (1955) bejubelde hij Gent, gelegen aan de samenvloeiing van de Leie en de Schelde. De daarin beschreven plaatsen zijn de Sint-Baafsabdij, de Bijloke, de Gentse drie torens, het Gravensteen en de Graslei. In genoemd boek wordt eveneens verwezen naar bekende Gentse figuren als Lieven Bauwens (1769-1822) en Eduard Anseele (1856-1938).

[Kristel van de Gejuchte]

Over K. Jonckheere:

  • Albert van Hoogenbemt: Karel Jonckheere: beschouwingen (1945)
  • Karel Jonckheere: De vogels hebben het gezien (1968)
  • Robert Roemans en Hilda van Assche: Bibliografie van Karel Jonckheere (1968)
  • Bert Decorte: Karel Jonckheere: benadering van zijn persoon en zijn geschriften (1974)
  • Karel Jonckheere: autobiografie, bibliografie, beschouwingen (1976)
  • Dirk de Geest: Karel Jonckheere, in: Kunsttijdschrift Vlaanderen, jrg. 57 (2008), nr. 323, p. 281-320
  • Karel Jonckheere, documentatiemap in de Stedelijke Openbare Bibliotheek Gent en archief in de Koninklijke Academie voor Nederlandse Taal- en Letterkunde