De stad was vol vreuchden in alder manieren / Men sach de straten behanghen, de husen versieren, / (...) / De straten laghen vol groote vieren

Lieven Bautken (1500)

Terug naar index

UYTTERSPROT, HERMAN

(Denderbelle, 16.04.1909 - Gent, 12.11.1967)

Herman Uyttersprot studeerde Germaanse filologie aan de Gentse universiteit, promoveerde in 1930 op een studie, Heinrich Heine en het Heinianisme in de Nederlandsche letterkunde, en behaalde in 1948 het Aggregaat Hoger Onderwijs met Heinrich von Kleist, de mensch en het werk. Aanvankelijk was hij atheneumleraar in Aalst, later doceerde hij Duitse literatuurwetenschap aan genoemde universiteit, eerst als lector (1945-1948), vervolgens als docent (1948-1951) en tenslotte als gewoon hoogleraar (1951-1967). Vanaf 1959 werd hij ook belast met de cursus Inleiding tot de voornaamste moderne letterkunden. In oktober 1952 vestigde hij zich in Gent, aan de Voskenslaan; vanaf oktober 1961 woonde hij in de Voetbalstraat.

In 1946 werd hem de jaarlijkse fondsprijs van de Koninklijke Vlaamse Academie voor Taal- en Letterkunde toegekend voor zijn studie Heinrich Heine en zijn invloed in de Nederlandsche letterkunde. Dezelfde Academie kende hem in 1960 haar August Beernaertprijs toe voor zijn essay Paul van Ostaijen en zijn proza. In 1964 werd hij laureaat van de Interprovinciale prijs voor zijn essays Praags cachet : opstellen over Rainer Maria Rilke en Franz Kafka. Datzelfde werk werd in 1966 bekroond met de Vijfjaarlijkse grote staatsprijs voor essay en kritiek (periode 1960-1965).
Naast andere essays over Rilke (o.m. Enkele beschouwingen over Rilke’s Neue Gedichte, 1947 en Rilke en Vlaanderen, 1949), publiceerde hij ook indringende ontledingen van zijn gedichten, o.m. van het monumentale Die Marienprozession Gent uit Neue Gedichte.
Niet enkel de degelijkheid van zijn literair-wetenschappelijk werk werd geprezen, ook de wijze waarop hij zijn kennis overbracht op zijn studenten werd in hoge mate gewaardeerd. Toen hij op 23 mei 1981 werd herdacht in zijn geboortedorp, zei prof. Edward Verhofstadt daarover: “Uyttersprots leeractiviteiten aan de universiteit betekenden een wetenschappelijk, suggestief en emotioneel inwijden in het eigen wezen van de letterkunde, tegelijk een menselijk oriënteren en verrijkend beïnvloeden van zovele jongeren. (…) Zovele getuigenissen van oud-studenten wijzen erop, dat de colleges van professor Uyttersprot onuitwisbare sporen nalieten”.
In 1971 werd te Gent het Studiecentrum prof. dr. Herman Uyttersprot opgericht, d.i. een organisatie voor sociaal-cultureel werk voor volwassenen. Hem ter nagedachtenis organiseerde de Gentse universiteit in 1983 een internationaal Kafka-Colloquium.

[Willy Bultereys]

Over Herman Uyttersprot:

  • Robert Derolez: In memoriam prof. dr. Herman Uyttersprot, in: Jaarboek / Koninklijke Vlaamse Academie voor Taal- en Letterkunde (1967), p. 311-316. Met bibliografie
  • Gilbert de Smet: In memoriam prof. dr. Herman Uyttersprot, in: De Brug (1968), p. 42-50. Met bibliografie
  • Eric Standaert: Auch das Schöne muss sterben: ter nagedachtenis van Herman Uyttersprot, in: Spieghel historiael (1968), p. 2-11
  • José De Poortere: Herman Uyttersprot (1978)
  • Edward Verhofstadt: In Memoriam Herman Uyttersprot, in: Jahrbuch für Internationale Germanistik. Reihe A. Kongressberichte. Bd. 17 (1986), p. 245-260. Met uitvoerige bibliografie