LAMBERT, LINE

(Lier, 14.10.1907 - Zwijnaarde, 23.05.2005)

Echtgenote van de dichter Jozef L. de Belder (zie aldaar). Ze was lerares geschiedenis en schrijfster van gedichten, verhalen en cursiefjes, later secretaresse van de Colibrant uitgaven in Lier en van de J.L. de Belderstichting in Deurle. Ze speelde voor en tijdens de Tweede Wereldoorlog een belangrijke rol in de Vlaams-nationale vrouwenbeweging en stichtte in 1981 de Gentse vrouwenwerkgroep “Literaire Tafel”. De familie De Belder-Lambert woonde in Lier, Heist-op-den-Berg, Zandhoven, Deurle (Sint-Martens-Latem) en op verscheidene adressen in Gent.
Lambert debuteerde in 1938 met de poëziebundel Stilte (samen met haar man geschreven als Jef-Line De Belder). In 1942 werd haar naar de geest nationaal-socialistische brochure Adel en schoonheid uitgegeven bij Volk en Staat. Later verschenen in eigen beheer nog enkele poëziebundels en de verhalen 1920 of de hapering der dagen (1983), waarin ze (deels autobiografische jeugd-)ervaringen uit W.O.I. verwerkte.
Ook schreef ze over “haar eeuwige dorp” Deurle en over de dichters Blanka Gyselen en Albrecht Rodenbach. Ze werkte met een verhelderende biografische bijdrage ook mee aan het herinneringsalbum voor J.L. de Belder dat in 1983 verscheen als Het morgenrood, het avondrood en stelde een kroniek samen van zijn uitgeverij Colibrant. Op haar negentigste verjaardag verscheen Retro, waarin Lambert terugblikt op haar kinderjaren.

Line Lambert en Gent

Na haar huwelijk met De Belder in januari 1937 woonde ze tijdens de Tweede Wereldoorlog in Gentbrugge (1939-1944), en na de oorlog in Drongen (1955-1964, waar de famile bevriend werd met Adriaan Magerman en Frans Sierens), daarna in Gent (1987-2000, eerst in de Krommenelleboog, dan in de Stoppelstraat) en in de Begoniastraat in Zwijnaarde (2001-2005). In Gentbrugge verminderde door het moederschap haar voordien zeer actieve rol in de Dietse vrouwenbeweging, maar ze bleef toch medewerkster van het nationaal-socialistische De Vlag (waarvan haar echtgenoot in 1942 secretaris werd) en ontving als lid van de Germanische Leitstelle subsidies van de Duitse SS. Eind augustus 1944 vluchtte het gezin naar Duitsland.
Bij de repatriëring naar Lier in mei 1945 werden zowel Jozef de Belder als zijn vrouw Line gearresteerd. Line werd eerst opgesloten in de gevangenis van Mechelen, maar vanaf 4 juni 1945 overgeplaatst naar de Nieuwe Wandeling in Gent, waar ze 7 maanden verbleef op verdenking van collaboratie. Haar echtgenoot zat een langere gevangenisstraf uit in Hemiksem, Beverlo en Merksplas, maar werd omwille van zijn wankele gezondheid midden 1946 ook overgebracht naar Gent.
De naoorlogse periode woonde het gezin weer in Lier, tot Lambert in 1955 lerares geschiedenis werd aan het Onze-Lieve-Vrouw Visitatie-instituut te Gent (tot 1975) en de familie De Belder zich op 15 augustus 1955 in Drongen vestigde. Ook na de dood van haar man verliet Lambert in 1987 Deurle weer voor Gent.
In 1990 verscheen Soldatenverdriet: levensverhaal van Emile Van der Elst 1MC-SXI NOO 468, die een Gentse volksjongen was. Het verhaal is gesitueerd in en na de Tweede Wereldoorlog, maar levert ook getuigenissen van Emiles grootvader uit de Eerste Wereldoorlog.

[Jean-Paul den Haerynck]

Over L. Lambert

• Het morgenrood, het avondrood : herinneringsalbum J.L. de Belder…(1983)
• Frans van Campenhout: Vrouwen in de Vlaamse Beweging (2005), vooral de pp. 18-41
• Jozef de Belder (documentatiemap in de Stedelijke Openbare Bibliotheek Gent)