De Tigris en de Euphrates vergaderen ineen, ghelijc te Ghend de Leye ende de Schelde

Joos van Ghistel (ca. 1485)

Terug naar index

DUNSTAN VAN GLASTONBURY

(Baltonsborough/Glastonbury, 909? - Canterbury, 19.05.988)

Engelse religieus en auteur die in 943 abt van Glastonbury werd en in 960 aartsbisschop van Canterbury. Hij was lange tijd een belangrijke adviseur van het Engelse hof. Onder koning Eadgar waren zijn spirituele autoriteit en zijn politieke invloed zo groot dat hij het kerkelijk en staatkundig leven in Engeland volledig hervormde. Kort na zijn dood werd hij heilig verklaard.

Hij was ook zeer bedreven in het harpspel, de edelsmeedkunst en de miniatuurkunst in handschriften. Van hem bleven godsdienstige verhandelingen en hymnen bekend, enkele Latijnse gedichten en vooral het Saint Dunstan’s classbook.

Dunstan en Gent

Na de moord op zijn beschermheer koning Eadmund en een reactionaire samenzwering, moest Dunstan in 955 uit Engeland vluchten. Tot 957 verbleef hij twee jaar als politiek balling “in Blandinium” (de Gentse Sint-Pietersabdij), onder de bescherming van graaf Arnulf I. Hier maakte hij kennis met de praktische toepassing van de Benedictijnenregel (kloosterhervorming van Cluny), die hij na zijn terugkeer in Engeland algemeen verspreidde.

In de Sint-Pietersbdij liet Dunstan een handschrift achter dat twee eeuwen later door de Franse dichter Chrétien de Troyes (zie het lemma) zou worden verwerkt tot het beroemde vroeg-middeleeuwse ridderverhaal Perceval, ou le conte du Graal. Over de inhoud van Dunstans manuscript (dat verloren ging) bestaan wilde speculaties. Wellicht bevatte het een beschrijving in het Latijn van een Grieks-orthodox inwijdingsritueel dat de Graalscène inspireerde en dat Dunstans ook inspireerde voor de hervorming die leidde tot de (nu nog gebruikte) sacrale Britse kroningsceremonie.

De Gentse monnik Adelard schreef omstreeks 1006 een van de vroegste biografieën van Dunstan, de Epistola de vita Sancti Dunstani.

[Jean-Paul den Haerynck]

Over Dunstan van Glastonbury:

  • Leslie A. St. L. Toke: St. Dunstan, in: The Catholic Encyclopedia (1913-1915), dl. V, online op http://www.newadvent.org/cathen/05199a.htm
  • Dunstan (Dunstanus), in: Grote Winkler Prins encyclopedie (1979-1984), dl. 7, p. 565
  • Nigel Ramsay, e.a.: St. Dunstan: His Life, Times and Cult (1992)
  • St. Dunstan, in: Encyclopedia of World Biography (1998), dl. 5, p. 151-152
  • Michael Lapidge: The Blackwell Encyclopedia of Anglo-Saxon England (199), p. 147
  • Dunstan of Canterbury, Saint, in: The New Encyclopaedia Britannica : Micropaedia (1998), dl. 4, p. 279-280
  • Stewart Brookes: Saint Dunstan, in: The Literary Encyclopedia (2002), online op: http://www.litencyc.com/php/speople.php?rec=true&UID=1355