Buufstikken

Op een meeting in Gent lanceert de socialistische leider Eduard Anseele (in het verhaal Jan Kappuyns genoemd) zijn beruchte speech over de biefstukkenpolitiek (overigens een verdichtsel), als reactie op de toespraak van de vurige flamingant Koppens.

– Gezellen!
Ier da 'k ulder zegge woa da 'k ulder te zeggen hè, wil ek ierst mee ienige woorden antwoorden op 't giene da menier Koppens ulder doar verteld hêt. Ik zal zuu frank zein in mein antwoorde of dat i hij steit geweist hêt in zein beweireinge; en doarom zal ek moar sebiet beginne mei 'n beitse goed te zegge van Frankreik omdat er-i-hij zuu veil kwoad van gezeid hêt! (...)

– 't En es gien woar, gezellen, leik menier Koppens doar gezeid hêt, da Frankreik ons nie anders gedoan en hêt dan kwaod! Woa dat er wèl woar ès, dat ès da Frankreik ons in den teid kwoad gedoan hêt, en doarom moeten we't Frankreik van dien teid, of liever de Fransche keuningen en prinsen van dien teid, verfoeien. Moar het woare Frankreik, het Frankreik van de revolutie, het Frankreik van 1789, van 1848 en van 1870 hêt ons, socialisten, om zuu te zeggen in 't leiven geropen, en doarom moeten we Frankreik ieuwig dankboar zein, woat of er anders uuk verkierd in da land, da nou zeu ongelukkig es, gebeuren mag! (...)

Was 't dòàrom toch gien dwoaze zottegheid en gien misdoad, in noame van verdeidegeinge van de Vloamsche belangen, de Fransche toal uit 't land te wille verbanne? Woa moest 'nen oarmen duvel van ne wirkman nou toch in Godsnoam in Belgie doen as hij gien beitse Frans en kon? Zein leiven lang wirken leik 'n sloave veur 'n oarm kustje druug bruud, zonder hope van oeit verder te komen? Terweil as hij 'n beitse Frans kon alle wegen veur hem open stonden!(...)
– Zeiker, zei ik, – hiel zeiker hên de flaminganten uuk goe wirk gedoan, geleik bei veurbeild de kennesse van 't Vloams verplichtend te moaken veur rechters, avecoaten, lieroars en alle soort van ambtenoaren hier in Vloanderen. Al die deinge moeste goedgekeurd en verdeidigd worde, en alles wat er nog in die richteinge te doen was moest en zoe verkreige worde. Moar woa kon da verder nen oarmen duvel van ne wirkman schelen of hij in 't Frans of in 't Vloams zeinen honger zoe uitschrieuwe! D'huufdzoake veur hem was van gienen honger mier te leien, en as hij dat èn in 't Frans èn in 't Vloams kon eischen, dan zoên ze 't zeiker nog wel beiter verstoan in de weireld dan as hij 't moar in 't Vloams alliene 'n riep!

Joa, gezellen, dat hên we ierst en veural nudig: 'n beiter lot in de weireld, mier ruste, minder sloavenoarbeid, huger luun, beiter weunijnge, beiter eiten! Loat de reike meinschen nou moar onder mallekoar vechten om te weiten of da ze woa verzen en woa romans in 't Frans of in 't Vloams zulle leizen; loater, as onze stoffelijke welstand voldoende zal verbeiterd zein, zulle we doar uuk wel in meispreiken en zeggen woa dat ónz' opinie es in zoake van toal en van keunste.

Loater, as we zuu goed Frans zullen keunen as de flaminganten, die onder mallekoar alteid Frans spreiken, zulle we dan uuk meschien Vloamsche verzen en romans leizen of schreiven. Veur 't ugenblik hên we wat anders nudig. Veur 't ugenblik 'n zein 't gien romans noch gien verzen die we moeten hên, moar buufstikken...

Hij schreeuwde 't uit: "buufstikken!" in plat, Gents-Vlaams, en, bij dat brutaal, triviaal woord, overdonderde weer een explosie van tegenstrijdig gejoel de stem van de spreker en het schelletje van de voorzitter. Het ganse intellectueel gedeelte van de vergadering drukte zijn verontwaardiging uit met lange oh! oh's! maar op de gaanderijen, op het toneel en midden in de zaal was 't een applaus en een gejuich alsof de zolderingen en de muren eronder in elkaar zouden storten, terwijl duizenden toeschouwers, met woest-geestdriftig uitgestrekte armen, als in een gebrul van wilde beesten 't woord herhaalden:
– Joa! joa! Buufstikken! buufstikken! buufstikken! We moeten buufstikken hên!*

Vind dit boek in de bibliotheek Gent

• Meer over Cyriel Buysse en het socialisme, zie Joris van Parys: Dagen in Deurle, 1911-1914, in de Mededelingen van het Cyriel Buysse Genootschap, jrg. 21 (2005), p. 77 e.v., ook online te lezen op de Digitale Bibliotheek Nederlandse Letteren: https://www.dbnl.org/tekst/_med006200501_01